Binnen of buiten de schoolmuren: welke keuzes maak je?

Argumenten om activiteiten binnen de schoolmuren te organiseren:

• Kinderen en jongeren zijn er al en zijn vertrouwd met de locatie.
• In steden is er vaak een tekort aan infrastructuur. Door activiteiten op school te organiseren worden schoolgebouwen ook na de schooluren en in de vakanties gebruikt.
• Ook op vlak van toegankelijkheid heeft het organiseren van vrijetijd op school een voordeel: ouders of kinderen en jongeren zelf hoeven zich niet te verplaatsen na schooltijd. De bereikbaarheid van activiteiten is dan beter. Een Brussels onderzoek naar vrijetijdsparticipatie van kinderen en jongeren in armoede geeft aan dat het organiseren van activiteiten aansluitend op de schooluren, op school een antwoord biedt op de beperkte mobiliteit van heel wat ouders. Activiteiten die maar een uurtje duren en waarvoor ouders, met verschillende kinderen, een grote afstand voor moeten overbruggen zijn niet echt toegankelijk.

Argumenten om activiteiten buiten de schoolmuren te organiseren:

• Kinderen en jongeren brengen al veel tijd door op school.
• Om de leef- en leerwereld van kinderen en jongeren echt te verbreden is het belangrijk om ook aandacht te hebben aan mogelijkheden rond de school/buurt.
• Het organiseren van activiteiten op de reguliere locatie, zorgt mee voor toeleiden naar de betreffende organisatie.

Uit het tijdbelevingsonderzoek bij kinderen van 5 Brede Scholen 1 blijkt dat kinderen de schoollocatie op zich niet ervaren als een probleem. Op het grasplein op school spelen, of een speelpleinwerking in de schoolgebouwen doet kinderen helemaal niet aan school denken.
Het al dan niet ervaren van vrije tijd binnen de schoolmuren heeft vooral te maken met de soort activiteit, de begeleiding en de aanpak. Als kinderen ervaren dat er op een schoolse sfeer, discipline en schoolse regels gewerkt wordt in de vrije tijd, ervaren ze dat niet echt als vrije tijd.
Anderzijds is het doorbrengen van grote delen van hun vrije tijd op school ook niet iets wat hen aanspreekt, het benutten van vele verschillende omgevingen is voor hen belangrijk.

In een bevraging van jongeren geraakt door armoede, door UNICEF 2 geven jongeren aan dat er in hun buurt meer aandacht mag zijn voor ontmoetingsruimtes: groene ruimtes, parken of sportzalen. Een aantal jongeren geeft daarbij aan dat hun buurt erop vooruit zou gaan als er meer activiteiten georganiseerd zouden worden. Er zouden minder jongeren op straat zijn en ze zouden zich minder vervelen. Bij de keuze van de activiteiten en locaties is inspraak belangrijk: jongeren willen deelnemen en deel uitmaken van het leven in de buurt.
In de bevraging geven jongeren ook aan dat ze weinig tijd hebben voor vrijetijdsbezigheden, de tijd die ze hebben na school en het gezin, besteden ze liever aan vrienden en de vriendengroep. De georganiseerde vrijetijdsbesteding lijkt niet echt aan hen besteed, hun voorkeur gaat uit naar zelforganisatie en de inspiratie van het ogenblik. Een jongerenwerking sluit daarbij aan: een plek waar ze vrij, los van bemoeienissen van ouders of begeleiders, uitgenodigd worden om deel te nemen aan diverse activiteiten en waar ze met steun van hun vrienden en begeleiders tijd kunnen doorbrengen.

Zorg als Brede School voor een evenwicht: toeleiden naar het bestaande aanbod en tegelijkertijd laagdrempelig werken en extra kansen creëren.