Zorg voor een brede omgevingsanalyse

Een omgevingsanalyse is een belangrijk element in het bredeschoolproces. Vertrekkend van de noden en uitdagingen van de lokale context, krijgt een Brede School vorm.

Enkele tips:

  • Benut bestaande data en analyses (hier vind je enkele relevante websites).
  • Gebruik objectieve én subjectieve gegevens.
  • Beschrijf voor elk aspect kansen én bedreigingen.
  • Bevraag buurtbewoners/ouders/kinderen & jongeren over hun visie.
  • Bepaal welke elementen van de omgevingsanalyse van belang zijn voor het vorm geven van de Brede School.

Onderstaande tabel biedt inspiratie voor data die deel kunnen uitmaken van de omgevingsanalyse 1:

Verzamel ‘objectieve’ en ‘subjectieve’ gegevens over maatschappelijke ontwikkelingen op het vlak van:

  • Demografie (vb. aantal inwoners, aantal minderjarigen, aantal niet
    begeleide minderjarigen, aantal allochtonen, gezinssamenstelling,
    aantal huishoudens, leeftijdsopbouw, …)
  • Economie/Arbeid (vb. economische activiteit, werkgelegenheidsgraad,
    soort tewerkstelling, inkomenscategorieën, aantal gezinnen of
    jongeren met een leefloon, aantal tweeverdieners, …)
  • Opleiding (vb. ontwikkelingen inzake het opleidingsniveau van minderjarigen
    en ouders, participatiegraad tweedekansonderwijs, …)
  • Gezondheid (vb. gezondheidsindicatoren, risicogedrag, voedingsgewoonten,
    aantal tienerzwangerschappen, depressie, …)
  • Ruimte/Omgeving (vb. mobiliteit, speelruimte, ecologische ontwikkelingen,
    sociale leefomgeving, veiligheid …)
  • Wonen (vb. huurprijzen, sociale woningnood, kwaliteit van wonen, …)
  • Cultuur (vb. evolutie in normen en waarden, stigmatisering, uitsluiting…)
  • Beleid- en regelgeving
  • Wijze van participatie, bestaande participatieorganen/overlegplatformen

Breng de diversiteit aan minderjarigen, ouders en gezinnen in beeld op het vlak van:

  • geslacht
  • leeftijd
  • burgerlijke staat
  • opleidingsniveau
  • etnische afkomst
  • kansarmoede
  • gezin, huishoudens, samenleven
  • opleiding
  • arbeid en economische situatie
  • gezondheid
  • vrije tijd
  • ruimte/omgeving
  • wonen
  • cultuur
  • tijdsbesteding
  • zorg/hulpverlening
  • wijze van participatie aan deze levensdomeinen

Doe dit voor de wijk als geheel, maar ook per partnerorganisatie van de Brede School. Binnen eenzelfde wijk hebben organisaties (bijvoorbeeld scholen) immers verschillende groepen die ze bereiken.

Let op! Zorg ervoor dat je in de analyse een bepaalde bevolkingsgroep (bijvoorbeeld: minderjarig zijn, alleenstaand zijn, kansarm zijn) niet gelijkstelt aan het hebben van problemen die met dit kenmerk gepaard gaan. Diversiteit is ook aanwezig binnen afgebakende groepen. Voor personen is het ene kenmerk wel belangrijk, terwijl een ander kenmerk dat misschien niet is.

Verzamel gegevens over de ‘objectieve’ en ‘subjectieve’ betekenis van de maatschappelijke ontwikkelingen voor de leefsituatie waarbinnen minderjarigen, ouders en gezinnen een menswaardig bestaan dienen te realiseren op vlak van:

  • gezin, huishoudens, samenleven
  • opleiding
  • arbeid en economische situatie
  • gezondheid
  • vrije tijd
  • ruimte/omgeving
  • wonen
  • cultuur
  • tijdsbesteding
  • zorg-/hulpverlening
  • beleid en regelgeving
  • wijze van participatie aan deze levensdomeinen

Vaak zijn partnerorganisaties (en professionelen) betrokken bij het opstellen van een omgevingsanalyse. Bekijk ook hoe buurtbewoners/ouders/kinderen & jongeren zelf erover denken.

  • Ga na welke kansen en bedreigingen minderjarigen, ouders en gezinnen zelf formuleren als gevolg van deze maatschappelijke ontwikkelingen (voor methodieken, zie: Inzicht hebben in de noden en kansen).
  • Ga na op welke manier minderjarigen, ouders en gezinnen omgaan met kansen en bedreigingen die zich in hun leefomgeving voordoen.
  • Ga na welke ondersteuningsbehoeften en oplossingsstrategieën minderjarigen, ouders en gezinnen formuleren ten aanzien van het omgaan met voornoemde kansen en bedreigingen.